Bipolar Bozukluk (İki Uçlu Bozukluk-Manik Depresif Bozukluk) ve Psikozlarda ( Şizofreni, Paranoid Bozukluk,
Şizoaffektif Bozukluk, Atipik Psikozlar …vs) kullanılan ilaçların çoğu her iki durum içi kullanılmaktadır. Ancak
bu psikiyatrik hastalık grupları birbirinden farklı olup tedavi de izlenen yolda farklıdır. Ayrıca bu iki ana
hastalık grubunda kullanılan ilaçlar daha az dozlarda birçok psikiyatrik bozuklukta da kullanılabilmektedir. Bu
grup ilaçları kullanmak ille de bu tanılara sahip olmak anlamına gelmez.
Bipolar Bozukluk ve Psikozlarda kullanılan ilaçlar depresyon ve kaygı bozukluklarında kullanılan ilaçlara göre
çok daha fazla yan etki gösterirler. Bu nedenle birçok hasta yan etkilerden dolayı maalesef tedavilerini kendi
kendilerine azaltmakta ve kesmektedir. Bu durumda da hastalıklarının tekrarı ve önemli sorunlar
yaşamaktadırlar. İyi bir psikiyatrist doktorun görevi sadece hastalık/tedavi anlamında hastayı dinleme değil
eşit ağırlıklı yan etki açısından da hastası ile ilgilenmektir.
BİPOLAR BOZUKLUK İLAÇLARI
LİTYUM:
Piyasa ismi: Lithuril
Doğada bulunan bir tuzdur. Karbonat ve sitrat tuzları vardır. Ağızda tat bozukluğu, elde hafif titreme, çok su
içme ve dolayısıyla sık idrara çıkma şikayeti yapar. Genelde tuzların etkisi olarak böbrek üzerine olumsuz etki
yaratabilir. Uzun süre kullanımda hipotiroidiye ( tiroit bezinin az çalışması) neden olabilir. Bazı tansiyon ilacı
ve idrar söktürücü alanlarda lityum kan seviyesi artar ve yan etki artışına neden olur. Keza ağrı ve romatizma
için kullanılan bir grup ilaç da aynı soruna neden olabilir. Genel kural olarak kanda tuz (sodyum) azalmasına
neden olan her durumda , lityum kan seviyeleri değişebilir. Lityum kan seviyesi düzenli ölçülerek , dikkat
edilmesi gerekir. Kan seviyesinin istenmeyen düzeye ulaşması hayati tehlike yaratır. Kilo artışı yapar.
VALPROAT
Piyasa ismi: Depakin, Convulex, Navarın, Valposım, Depalex
Sodyum Valproat ve Valproik asit formlarında esas olarak epilepsi (sara) tedavisinde kullanılır. Mide
bozukluğu ve bulantı yapar. Halsizlik ve dikkati yoğunlaştırmada zorluk yaratır. Karaciğer üzerine olumsuz
etkisi olabilir. Saç dökülmesi ve kan bozukluklarına neden olabilir. Kadınlarda erkeklik hormonu artışı yaparak
(hiperandrojeni) yumurtalık kistlerine neden olabilir. Gebelerde kullanımı çocukta kalıcı olumsuz etkilere
neden olur. Aspirinle beraber kullanılmamalıdır. Kilo artışı yapar.
KARBAMAZEPİN
Piyasa ismi: Tegretol, Karazepın, Karbalex, Karbasıf, Karberol, Temporol, Terıl
Baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, çift görme, bulantı ve ağız kuruluğu yapabilir. Erkeklik hormonu (androjen)
azalması yaparak cinsel problemlere neden olabilir. Ciltte döküntü yapabilir. Kan ve karaciğer testlerinde
bozukluk oluşturabilir. Beraber kullanılan diğer psikiyatri ilaçlarının kan seviyelerini düşürerek tedavide
başarısızlığa neden olabilir. Gebelerde kullanımı çocukta kalıcı olumsuz etkilere neden olur. Kilo artışı yapar.
OKSKARBAZEPİN
Piyasa ismi: Trileptal, Apılep, Epsıle,Oxcarpın, Oxılepsı,
Halsizlik, baş ağrısı , huzursuzluk, tireme, baş dönmesi, çift görme ve görme bozuklukları ,bulantı, cilt
döküntüleri ,halsizlik ve huzursuzluk yapabilir. Gebelerde kullanımı çocukta kalıcı olumsuz etkilere neden olur.
Vücutta sodyum azalmasına neden olur. Nadirde olsa ciddi cilt döküntülerine neden olabilir.
LAMOTRİJİN
Piyasa ismi: Lamictal, Ivensı-dc, Latrıgal, Lodavın, Pınral,
Baş ağrısı, ağrı, eklem ağrısı ,halsizlik ve huzursuzluk şikayetlerini oluşturur. Ciltte döküntü yapabilir.Nadir de
olsa toksik dermatit denilen (Stevens Johnson) hayati ciddiyeti olan deri döküntüsü oluşturabilir.
LEVETİRASETAM
Piyasa ismi: Keppra, Daylep, Epılem, Epıleptal, Epı-no,Epıtam,Epıxx,L-cetam, Leptıca, Levbraın,
Levemax, Lev-end, Levesto, Levetam, Levral,
İştahsızlık, burunboğaz iltihabı, halsizlik, huzursuzluk ,karın ağrısı , hazımsızlık, baş ağrısı yapabilir.
TOPİRAMAT
Piyasa ismi: Topamax, As-topıram, Letop, Noromat, Topımol, Xamate
Halsizlik ve baş dönmesi yapabilir. Kilo kaybına neden olabilir. Bulantı yapabilir. İştahı azaltır. Göz
tansiyonuna olumsuz etkisi vardır. Göz bozukluklarına neden olabilir.
|