Özellikle 65 yaş üstü, yaşlılık ve fiziksel nedenlerle oluşan ve toplumumuzda hafıza bozukluklarının başlaması ile fark edilen bunama, aslında tek başına unutkanlıklarla kendini gösteren bir rahatsızlık değildir.
Ülkemizde de bunama terimi yerine, aslında bunamanın en sık görülen tipi olan Alzheimer terimi kullanılmaktadır. Alzheimer dışında damar sertliğine bağlı, lewy-body bunama ve frontotemporal gibi değişik bunama tipleri de vardır. Daha da önemlisi bunama çoğu doktor tarafından erken safhada atlanılmakta, böylece aslında bunama hızını azaltıcı ilaçların etkin olduğu bu dönemde kullanılma şansı da kaybedilmektedir.
Normal hafıza yaşlanması ile bunama arasındaki bir durum olan “Hafif Bilişsel Yetersizlik” in biraz ilerisi olan “ Unutkanlık Hafif Bilişsel Yetersizliği” aslında bunamanın erken göstergelerindendir. Erken başlangıcı tespit için birinci olarak hafıza ve unutkanlık problemlerinin olması gerekmektedir.
Unutkanlıklar ara sıra ve bazen olsa bile bu bir risk göstergesidir. İkinci olarak, genel bir zihinsel yetilerde azalma söz konusudur. Artık sadece hafıza değil zihin keskinliğinde de azalma vardır. Ayrıca günlük yaşam alışkanlıklarında azalma ve zorlanma da söz konusudur. Bireyler daha az dışarı çıkmaya ve yaşamlarında değişiklik istememeye başlayabilirler. Bunama sürecine giren kişinin yavaş yavaş davranış ve karakterinde de değişiklikler olmaya başlar.Tüm bunlar özellikle 65 yaş üstü bireyler için ciddiye alınması ve araştırılması gereken konulardır.
Bugün huzur evlerinde olan bireyler, aslında araştırılsa, birçoğunda teşhisi geç yapılmış değişik derecelerde bunama görülecektir.
|