Depreyon tedavisinde kullanılan ilaçlar grubuna antidepresanlar denmektedir. Aslında psikiyatri ilaçlarının bulunmaları tesadüfen Thioridazinin psikiyatri hastalarında bir sakinleştirici etkisinin keşfi ile başlamıştır. İlk antidepresanlar da bu ilacın üzerinden yapılan bazı değişikliklerle bulunmuştur. Yani psikiyatride ilaçların keşfi de antibiyotiklerin keşfi gibi tesadüflere dayanmaktadır.
Antidepresanlar beyindeki kimyasal maddelerden kaynaklanan değişiklikleri düzene koyarlar. Yani elektrik voltajının düştüğü anda o düşüşe engel olan regülatörler gibi hareket ederler. Sağlıklı bir insanda antidepresan alınması onu mutlu ya da daha neşeli yapmaz. Genelde eczaneden kendi başına ilaç alıp mutlu ve neşeli hissedenler daha çok ilaçların plasebo etkisi dediğimiz, fayda göreceği düşüncesi ile oluşan yalancı bir iyilik halini yaşarlar. Çünkü antidepresanların etkileri haftalar içinde başlar ve bir iki ay içinde de yoğunlaşır. Yani antidepresanlar, ağrı kesici ilaçlar gibi alındığı anda etki gösteren ilaçlar değildir.
Depresyon ilaçları ortanın üzerinde ve ileri derecede depresyonda oldukça etkilidirler. Hafif depresyonlarda ya da yaşam olaylarına bağlı depresyonlarda da etkindirler ancak bu durumlar depresyon ilaçları alınmadan psikoterapi ile tek başına tedavi edilebilir. Antidepresanların bazıları sakinlik ve uyku hali sağlarken bazılarının daha canlı tutucu etkileri vardır. Birisine iyi gelen depresyon ilacı diğer bir kişiye iyi gelmeyebilir. Çünkü her bireyin genetik yapısı, yüz şekli gibi farklıdır ve aynı ilaç değişik bireylerde farklı etki ve yan etkiler oluşturabilir. Halk arasında bana iyi geldi diye başkasına antidepresan ilaç tavsiye edilmesi bundan dolayı anlamlı değildir. Ayrıca depresyon ilaçlarının etkili olması için yeterli doz ve yeterli sürede kullanılması gerekir. Bu yeterli doz ve süreyi iyi bir psikiyatrist düzenleyebilir. Gelişigüzel antidepresan alınıp gelişigüzel kesilmesi uzun planda daha çok depresyon yaşanmasına ve toplamda daha çok ilaç alınmasına neden olmaktadır. Özetle özensiz tedavi hastaya daha pahalıya patlamaktadır.
Antidepresanlar dışında tıpta farklı alanlarda kullanılan bazı ilaçlarında antidepresanlar kadar olmasa bile depresyonu tedavi edici yapıları vardır. Şunu da gözden kaçırmamak gerekir, genel tıpta kullanılan bazı ilaçlar da depresyona sebep olabilmektedir.
Depresyon, insanın neşesinin kaçtığı ve hayattan zevk alamamanın başladığı bir ruh halidir. Sokakta konuşulan depresyon aslında neşesizlik ve isteksizlik bulguları ile tarif edilir, hâlbuki tek tek sayıldığında depresyon belirtileri olarak sayılır ve ancak bu belirtiler belli bir süre ve şiddete erişince psikiyatristlerin majör depresyon tanısı koydukları duruma erişir. Yani neşesizlik bir depresyon bulgusu ya da belirtisidir ama tek başına depresyon tanısı koydurmaz. Sadece yaşanan bir olaya bağlı olup birkaç gün içinde geçerse de süre olarak depresyon tanısı derecesine erişemez. Yani psikiyatrist için tedavisi gereken depresyon, depresyon belirtilerinin birkaçının yan yana geldiği ve birkaç hafta sürüp bireyin yaşamını bozduğu durumdur.
Depresyon hafif derecede ise ilaçsız tedavi edilebilir.
Hatta ilaçsız tedavi edilmesi tercih edilmelidir. Birey yaşamsal ya da maddi sorunlardan dolayı sıkışmış ve buna bağlı depresif şikâyetleri ya da hafif depresyonu varsa bir samimi yardım ya da profesyonel danışmanlık alarak bunu aşabilir. Yakınlarının yardım için öne çıkmaları ve sorunlarını rahatlatmaları da hafif derecede depresyonun çözülmesini sağlayabilir.
Hafif depresyonu olan bireylerin sorun çözme yetileri yüksekse ve kişilik itibari ile sıkıntıya dirençli iseler, hafif depresyonu kendi kendilerine de çözebilirler. Ortam değişimi ya da daha rahat bir ortamda yaşama ya da çalışma da hafif depresyonun kendi kendine çözülmesine neden olabilir. Aynı şekilde bireylerin sorunlu ilişkilerindeki iyileşme de hafif depresyonun çözülmesini sağlar. Bazen de kişiler kendilerini iyileştireceklerine inandıkları şeylerle de hafif depresyonu yenebilirler. Tıp ve psikiyatri dışında depresyonu tedavi eden yöntemlerin aslında çoğu hafif depresyonlar içindir. Hafif depresyonu tedavi eden yöntemler, ileri derecede depresyonun tedavisinde yetersiz kalmaktadırlar.
|