Hamilelikte depresyon ilaçlarının yanlışlıkla bile kullanımı annelerde ciddi kaygılara neden olmaktadır. Annenin
kanında dolaşan her madde çocuğa geçebildiği gibi depresyon ilaçları da geçebilmektedir.
Çocuğa anne karnında iken geçen antidepresanlar yani depresyon ilaçları ne gibi zararlar verir ve çocuk
doğduktan sonra çocuk üzerinde ne gibi olumsuz etkileri olmaktadır. Bu soruların yanıtları için yıllar içinde
gittikçe daha geniş sayıda gebenin izlendiği bilimsel çalışmalar ve sonuçları gelmektedir. Ancak bu
çalışmalardan sadece ciddi ve geniş çaplı olanları donanımlı bir psikiyatristin değerlendirmesi ile fikir verebilir.
Genel bir kural olarak gebeliğin birinci trimesterinde (ilk 3 ay) ilaç kullanılmaması gerekir . Bu konuda benim
görüşüm bu süreden biraz daha fazla sürede elzem olmadıkça herhangi bir ilaç kullanılmamalıdır. Ancak
özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde gebelerin % 7,5 ‘e yakını antidepresan kullanmaktadır. Önemli ve
geniş çalışmalar en başta şu önemli çıkarsamaları vermektedir;
1-Antidepresanların gebelikte kullanımının erken doğum riskini arttığı yönünde sonuçlar veren çalışmalar
vardır. Erken doğum ise çocuğun beyin-sinir sistemi gelişimi ve fiziksel sağlamlığı açısından risk
oluşturmaktadır.
2-Gebelikte ilk 3 aydan itibaren antidepresan kullanımının bebeğin kalp yapısı (iki kalp yarımını ayıran duvar-
septum) üzerinde olumsuz etkisi özellikle Paroksetin , Sertralin,Fluoksetin , Sitalopram, ve genelde SSRI
grubu depresyon ilaçları için bildirilmiştir.
Bu sonuçları veren çalışmalar geniş çaplı çalışmalar olmasına rağmen ilginç olarak yine geniş sayıda gebeyi
kapsayan çalışmalar , özellikle sık kullanılan serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) ilaçların ne erken düşük
kilolu doğuma ne de bebeğin kalp yapısı üzerine olumsuz bir etkisi olmadığını da göstermektedir.
Bu durumda her ne kadar çalışmalar ile henüz kesin bir sonuca gidilmese bile , sonuçlar psikiyatrist
tarafından risk ağırlıklı olarak değerlendirilmelidir. Bunun için gebeliğin özellikle ilk aylarında ilaç kullanımı ,
ancak bebeğe annenin psikiyatrik hastalık riskinin çok yüksek olduğu dönemler için değerlendirilmelidir. Gebe
antidepresan almadan da yukardaki riskler açısından incelenmelidir. Eğer bu riskler zaten var ise
antidepresanlardan veya yüksek riskli bazı antidepresanlardan kaçınılmalıdır. Özellikle beyin sinir sistemini
koruyucu ilaveler ilaç kullanımının kaçınılmaz olduğu dönemlerde de verilmelidir.
Bebek gelişimi için en iyi olan fiziksel olarak olduğu kadar ruhsal olarak da sağlıklı bir annenin varlığıdır.
|