Saç yolma saçı sadece baş bölgesinden çekip çıkarmak değildir. Bu rahatsızlıktan etkilenenler vücudun değişik bölgelerindeki kılları ya da saçları çekip kopartırlar. Örneğin kaşlar ve kirpikler de çekilip kopartılabilir.
Saç yolma (trikotillomani) psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Bireyler, bu rahatsızlığı yıllarca saklayıp, kendi başlarına yaşayabilirler. Koparttıkları saçlarını, saç tarama tarzlarını değiştirerek saklayabilirler. Koparttıkları kaşlarını kalemle boyayarak ya da peruk takarak başlarındaki açık alanları kapatırlar.
Saç yolma bir dürtü kontrol bozukluğudur. Ama aynı zamanda obsessif-kompulsif bozukluklar (takıntı-zorlantı bozuklukları) içinde de düşünülmektedir. Birey, kendine engel olamadığı bir duygu ile saç ya da kıllarını yolar ve yoldukça bir rahatlama hissi oluşur. Gerçi daha sonra bu duygu pişmanlık duyguları ile yer değiştirir. Genelde, stresin arttığı durumlarda saç yolma davranımı da artar.
Ama bu rahatsızlığı olanlar, farkında olmadan, elleri saç ve kıllarına gider ve yolma hareketi başladığında buna engel olamamaya başlarlar. Yolunan saçlı bölgeler genelde baş, kaşlar, kirpikler, cinsel bölgeler, koltuk altı, kollar, bacaklar, göğüs, karın ve yüzdeki sakal ve bıyık bölgeleri olabilmektedir. Bazen de saçlarını yolup ve sonrasında yoldukları saçları yutabilmektedirler.
Saç yolma (trikotillomani), bir anlamda kendine zarar verme davranışıdır. Kendini suçlama, kendinden nefret etme, düşük özgüven, depresif duygular ve aşırı kaygı saç yolmaya neden olabilir. Ayrıca geçmişte yaşanan fiziksel ya da ruhsal travmalar da saç yolma davranışına yol açacak zemini hazırlayabilmektedir.
Tedavi edilmediği zaman ciddi saç ve kıl kaybına yol açan bu rahatsızlık, bireyleri daha kapalı yaşamaya itmekte ve bu da bir kısır döngü oluşturarak saç yolmayı arttırmaktadır.
Batı ülkelerinde toplumun % 1-3’ünde trikotillomaninin olduğu düşünülmektedir. Başlangıç yaşı genelde ergenlik olup (11-13), 1 yaşındaki çocuklarda bile görülebilmektedir.
|